การวางแผนพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวและการดำเนินการด้านการตลาดร่วมกัน โดยให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วมของผู้ประกอบการและชุมชนในพื้นที่แหล่งท่องเที่ยว เพื่อสร้างยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวทั้งในระดับจังหวัดและกลุ่มจังหวัด ให้แสดงถึงอัตตลักษณ์ที่แตกต่างกัน ครอบคลุมถึงการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวใหม่ ปรับปรุงแหล่งท่องเที่ยวเดิม และส่งเสริมกิจกรรมการท่องเที่ยวตามความโดดเด่นของกลุ่มพื้นที่ ซึ่งจะเป็นรากฐานของยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวของประเทศไทยอย่างยั่งยืน โดยลดความเอารัดเอาเปรียบในอุตสาหกรรม ส่งเสริมให้มีการกระจายรายได้อย่างเหมาะสม โดยคำนึงถึงความเป็นธรรมสำหรับผู้ที่มีส่วนร่วมทุกฝ่าย อันจะนำไปสู่การพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน นอกจากนี้เครือข่ายความร่วมมือนี้ยังสามารถใช้เป็นฐานข้อมูลในการสนับสนุนการประกอบกิจการของผู้ประกอบการ สร้างระบบป้องกันและรองรับการเกิดวิกฤติหรือปัญหาสำหรับผู้ประกอบการในอนาคต

วัตถุประสงค์ของการท่องเที่ยว

ไม่ควรมุ่งหวังผลตอบแทนในรูปแบบของกำไรหรือเม็ดเงินที่จะเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียว เป้าหมายที่แท้จริงของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวควรตระหนักถึงความเป็นอยู่ที่ดีของผู้เกี่ยวข้องโดยรวม ตัวชี้วัดประการหนึ่งที่ควรนำมาพิจารณาความสำเร็จขององค์กร ซึ่งวัดได้ด้วยดัชนีความสุขมวลรวม ทั้งนี้ผู้ประกอบการด้านการท่องเที่ยว อาทิ ผู้ประกอบการด้านโรงแรม ผู้ประกอบการนำเที่ยว ผู้ประกอบการให้เช่ารถยนต์ ควรเป็นผู้นำในการดำเนินงาน โดยนำเสนอว่าธุรกิจของพวกเขาจะนำสิ่งที่ดีกลับคืนมาสู่สิ่งแวดล้อมและสังคมได้อย่างไรบ้าง

การท่องเที่ยวนั้นสามารถเป็นได้ทั้งผู้สร้างและผู้ทำลายไปพร้อมๆกัน การจัดการแหล่งท่องเที่ยวเพื่อความยั่งยืนจึงจำเป็นต้องทำควบคู่กันไปทั้งการรักษาความสมบูรณ์ของสถานที่และการดำรงอยู่ของวัฒนธรรมท้องถิ่น เพราะสิ่งนี้ก็ถือได้ว่าเป็นรากฐานของจิตวิญญาณชุมชน เป็นแหล่งท่องเที่ยวชุมชนทั้งในเมืองและชนบทที่มีการบริหารจัดการการท่องเที่ยวในทิศทางที่ยั่งยืน พร้อมมีการดำเนินงานที่เน้นการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะอย่างยิ่ง การดำรงไว้ซึ่งวัฒนธรรมและวิถีชีวิตอันเป็นอัตลักษณ์ของชุมชน

อาเซียนจึงเป็นภูมิภาคที่มีศักยภาพอันยิ่งใหญ่เพื่อพัฒนาการท่องเที่ยว

นอกจากนี้ความหลากหลายทางวัฒนธรรมของประเทศสมาชิกและค่าบริการที่ถูกก็เพิ่มแรงดึงดูดของภูมิภาคต่อนักท่องเที่ยวในหลายปีที่ผ่านมา แม้ว่าวิกฤติทางการเงินโลก ราคาน้ำมันที่เพิ่มขึ้น และภัยธรรมชาติได้ส่งผลกระทบในทางลบต่อหลายประเทศ แต่การท่องเที่ยวได้มีส่วนร่วมต่อการสร้างเสถียรภาพและการพัฒนาของภูมิภาค การพัฒนาเศรษฐกิจสังคมของประเทศสมาชิก การสร้างงาน การขจัดความยากจนและลดช่องว่างของการพัฒนาทางเศรษฐกิจระหว่างประเทศสมาชิกอาเซียน

ธุรกิจท่องเที่ยวเป็นธุรกิจหนึ่งที่มีการแข่งขันกันค่อนข้างสูง เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้มาเยือนท้องถิ่นของตน ในยุคโลกาภิวัฒน์ที่ข่าวสารไร้พรมแดน การโฆษณาประชาสัมพันธ์เป็นสิ่งจำเป็นการศึกษาข้อมูลเกี่ยวกับการท่องเที่ยว เพื่อเป็นข้อมูลในการจัดรูปแบบการท่องเที่ยวให้สนองความต้องการของนักท่องเที่ยว และนำมาใช้ในการคำนวณต้นทุน-กำไรในการจัดธุรกิจท่องเที่ยวได้อีกด้วย

การพัฒนาการท่องเที่ยวภายในประเทศ มีความสำคัญต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจอย่างมาก เป็นโอกาสในการกระจายรายได้สู่ชุมชนในชนบท และการจ้างงานในท้องถิ่น ภาครัฐ จึงได้กำหนด ยุทธศาสตร์การท่องเที่ยวของชุมชนโดยกระทรวงท่องเที่ยวและกีฬา ได้ให้การสนับสนุนให้องค์กรท้องถิ่นสามารถกำหนดนโยบาย เป้าหมาย แผนงาน และกิจกรรมด้านการท่องเที่ยวได้อย่างเป็นอิสระโดยภาครัฐจะสนับสนุนด้านความรู้ ประสบการณ์ และงบประมาณอุดหนุนผ่านกลไกของรัฐในรูปแบบต่างๆ

การท่องเที่ยวโดยชุมชน ทางเลือกในการจัดการท่องเที่ยวที่ชุมชนเข้ามากำหนดทิศทางของการท่องเที่ยว บนฐานคิดที่ว่า ชาวบ้านทุกคนเป็นเจ้าของทรัพยากรและมีส่วนได้เสียจากการท่องเที่ยว โดยการนำเอาทรัพยากรในท้องถิ่นต่าง ๆที่มีอยู่ ไม่ว่าธรรมชาติ ประวัติศาสตร์ ประเพณี วิถีชีวิต และวิถีการผลิตของชุมชนมาใช้เป็นต้นทุน หรือปัจจัยในการท่องเที่ยวอย่างเหมาะสม รวมทั้งมีการพัฒนาศักยภาพของคนในชุมชนให้มีความรู้ และบทบาทที่สำคัญ ในการดำเนินงาน ตั้งแค่ การตัดสินใจ การวางแผน การดำเนินงาน การสรุปบทเรียน และมุ่งเน้นให้เกิดความยั่งยืนสู่รุ่นลูกหลาน และเกิดประโยชน์ต่อท้องถิ่นโดยคำนึงความสามารถในการรองรับของธรรมชาติเป็นสำคัญ

ประเภทของการจัดนำเที่ยวโดยชุมชน
1. การจัดการนำเที่ยวเชิงนิเวศน์ เป็นการนำเที่ยวที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้นักท่องเที่ยวได้ซาบซึ้งกับความงาม ความยิ่งใหญ่หรือความพิศวงของธรรมชาติ เช่น การชมนก การเดินป่า เป็นต้น
2. การนำเที่ยวเพื่อการศึกษาวัฒนธรรม( Cultural Tourism ) เป็นการนำเที่ยวที่ตอบสนองความสนใจศึกษาเรียนรู้ในเรื่องศิลป วัฒนธรรม และประเพณีท้องถิ่น ของคนพื้นเมือง หรือการเรียนศิลปะ หัตถกรรม เป็นต้น
3. การจัดนำเที่ยวเพื่อการศึกษาวิถีชีวิต ชาวเขา (Tribal lifestyle Tourism ) เป็นการนำเที่ยวที่มีจุดประสงค์ให้นักท่องเที่ยว ได้รับความรู้และความเพลิดเพลิน จากการชมและสัมผัสวัฒนธรรมท้องถิ่น ศิลปะ ของชาวเผ่าพื้นเมืองที่มีอยู่หอย่างหลากหลายในภาคเหนือ บริเวณจังหวัดเชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอน เป็นต้น

การท่องเที่ยวมีความสำคัญต่อการเติบโตทางเศรษฐกิจเป็นอย่างมาก ซึ่งในปัจจุบันกลายเป็นยุคของเศรษฐกิจเป็นย่างมาก โดยที่ธุรกิจต่างๆ จำเป็นต้องใช้การประสมประสานทางด้านการพัฒนาสินค้า บริการ ทรัพยากร และวิธีการสื่อสารกับลูกค้ารวมถึงแนวคิดใหม่ๆ ในการสร้างความแตกต่างและประสบการณ์ที่ดียิ่งขึ้นในการบริโภคสินค้า

สำหรับธุรกิจท่องเที่ยว จำเป็นจะต้องสร้างประสบการณ์ท่องเที่ยวร่วมกับการเรียนรู้ให้กับนักท่องเที่ยวในรูปแบบของการสื่อความหมายและการนำเสนอการท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ๆซึ่งการเตรียมความพร้อมนี้ควรจะให้ความสำคัญดังนี้

การสร้างวิสัยทัศน์ เพราะปัจจุบันในประเทศไทยนั้น ผู้ประกอบการส่วนใหญ่จะเป็นธุรกิจขนาดเล็กโดยส่วนใหญ่ซึ่งจะขาดวิสัยทัศน์และกลยุทธ์ในการทำงาน ดังนั้นการวิสัยทัศน์เป็นการสร้างภาพในอนาคตขององค์กรไว้ให้มีความชัดเจน และสามารถสื่อสารให้คนในองค์กรสามารถรับรู้ได้ว่าในอนาคตบริษัทกำลังมุ่งหน้าไปสู่บริษัทแบบไหนและสร้างความชัดเจนในการกำหนดกลุ่มลูกค้าหลักของธุรกิจควบคู่ไปด้วย

การพัฒนาตลาดการท่องเที่ยวเพราะธุรกิจท่องเที่ยวของไทยเป็นสินค้าที่ขายดีและมีชื่อเสียง แม้อาจจะมีอุปสรรคในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวบ้างแต่ความเชื่อมั่นของนักท่องเที่ยวสามารถฟื้นคืนกลับมาได้หากมีการให้ข้อมูลข่าวสารที่ถูกต้องและครบถ้วน

การพัฒนาทางการท่องเที่ยวควบคู่กับการจัดโปรโมชั่นทางด้านการท่องเที่ยว เป็นรากฐานที่สำคัญต่อการเติบโตของอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเพราะทรัพยากรการท่องเที่ยวโดยเฉพาะทรัพยากรทางธรรมชาติเป็นสิ่งที่อาจถูกทำลายได้โดยง่ายจึงจำเป็นจะต้องอาศัยความร่วมมืออย่างระหว่างภาครัฐและเอกชนเพื่อเน้นการประชาสัมพันธ์ส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยการพัฒนาสิ่งอำนวยความสะดวก หรือแม้แต่การควบคุมปริมาณนักท่องเที่ยวให้เหมาะสม อาจนำไปสู่ปัญหาด้านต่างๆ

สร้างเครือข่ายพันธมิตรทางด้านธุรกิจท่องเที่ยว ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการพัฒนาธุรกิจ เนื่องจากไม่ใช่แค่การร่วมกันเป็นสมาคมหรือองค์กรขึ้นมาเพื่อเพียงแค่หาช่องทางในการสร้างผลประโยชน์ให้กับธุรกิจของตนเท่านั้น แต่เป็นการใช้โอกาสเพื่อร่วมกันสร้างอุตสาหกรรมท่องเที่ยวให้เข้มแข็ง ที่สำคัญสำหรับผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมเดียวกันคือ การมองว่าบริษัทอื่นๆ ในอุตสาหกรรมเราเป็นผู้ร่วมกันพัฒนาอุตสาหกรรมของเราให้มีมาตรฐานการให้บริการที่สูงขึ้น เพราะหากมีการร่วมมือตั้งใจพัฒนาอุตสาหกรรมและธุรกิจท่องเที่ยวอย่างจริงจังก็จะสามารถสร้างภาพรวมของธุรกิจให้ดีขึ้นรวมถึงทำให้มีการร่วมที่สามารถยกระดับมาตรฐานของธุรกิจท่องเที่ยวของไทยในเติบโตต่อไปอนาคตอย่างยั่งยืนได้

การเดินทางท่องเที่ยวตามเงื่อนไขที่กำหนดไว้เป็นสากล

เป็นการเดินทางจากที่อยู่อาศัยปกติไปยังที่อื่นเป็นการชั่วคราว เป็นการเดินทางด้วยความสมัครใจ เป็นการเดินทางด้วยวัตถุประสงค์ใดๆก็ตามที่ไม่ใช่เพื่อการประกอบอาชีพหรือหารายได้ นักท่องเที่ยวจะนำเงินไปใช้จ่ายเป็นค่าที่พัก ค่าอาหาร ค่าเดินทางเพื่อชมสถานที่ต่างๆ ค่าซื้อของฝากของที่ระลึกและอื่นๆอีกจำนวนมาก เงินของนักท่องเที่ยวชาวต่างประเทศ และนักท่องเที่ยวชาวไทยจะกระจายไปสู่กลุ่มอาชีพต่างๆทุกอาชีพ การเดินทางท่องเที่ยวเป็นการผ่อนคลายความตึงเครียด ได้รับความรู้เกี่ยวกับวัฒนธรรม ได้พบเห็นภูมิประเทศที่แปลกตา และได้สร้างสัมพันธ์กับคนต่างถิ่นด้วย การคมนาคมสะดวก ธุรกิจต่างๆ เกิดขึ้นเพื่อรองรับการเดินทางมากมายธุรกิจต่างๆ

ปัจจุบันกระแสการท่องเที่ยวโลกหันกลับไปสู่การท่องเที่ยวแบบย้อนยุคเพื่อการพักผ่อนที่แท้จริง และมองการท่องเที่ยวเป็นการเดินทางหาความรู้หาประสบการณ์ โดยตลาดที่ชื่นชอบการท่องเที่ยวแบบศึกษาหาความรู้ ส่วนใหญ่เป็นกลุ่มคนชั้นกลางและเป็นตลาดใหญ่สุด ส่วนการท่องเที่ยวไทยนั้นได้รับการยอมรับในระดับโลกว่าเป็นที่สุดในใจนักท่องเที่ยว 2 เรื่อง คือ ความคุ้มค่าเงินและความเป็นมิตร แต่ที่ผ่านมารัฐบาลและภาคเอกชนต่างมุ่งทำการตลาดแบบให้ความสำคัญกับการเพิ่มปริมาณนักท่องเที่ยว จึงชูมูลค่ามากกว่าคุณค่า ส่งผลให้จำนวนนักท่องเที่ยวที่เติบโตขึ้นกลับกระจุกตัวเพียงจังหวัดท่องเที่ยวหลักเท่านั้น

ถึงแม้ว่าภาพการท่องเที่ยวในอนาคตของไทยจะดูสดใส ก็มิได้หมายความว่าจะไม่มีคู่แข่ง ในทางตรงกันข้ามการแข่งขันกับประเทศเพื่อนบ้านในกลุ่มอาเซียนจะเป็นไปอย่างรุนแรง สภาพสังคมในปัจจุบันมีความเครียดในการดำรงชีวิตประจำวันทำให้เกิดความต้องการที่จะพักผ่อนมากยิ่งขึ้น แต่ระยะเวลาในการหยุดพักผ่อนไม่ได้เพิ่มมากขึ้น จึงต้องการเห็นการท่องเที่ยวที่มีคุณภาพสูงโดยมีการคำนึงถึงคุณภาพและราคาเป็นหลัก

ผลต่อการท่องเที่ยว

1.ทางเลือกของการใช้เงินและใช้เวลาจะมีมากกว่าการที่จะใช้เงินเพียงเพื่อการท่องเที่ยว ดังนั้นปัจจัยเรื่องที่พักและสถานที่ท่องเที่ยวจะเป็นปัจจัยสำคัญในการพิจารณาใช้วันหยุด
2.สถานที่ท่องเที่ยวที่ไม่ได้มาตรฐานจะไม่เป็นที่ยอมรับอีกนาน
3.พฤติกรรมการท่องเที่ยวตามหลักผสมผสาน เช่น นักท่องเที่ยวอาจเลือกพักผ่อนคราวนี้อย่างเรียบง่าย คราวหน้าอาจต้องการความหรูหรา โดยปีนี้อาจพักระยะยาว ปีหน้าอาจพักระยะสั้น
4.การเลือกการพักผ่อนในวันหยุดจะกระจัดกระจายมากยิ่งขึ้นในอนาคต
5.ความต้องการที่จะท่องเที่ยวในสถานที่ที่เป็นเอกลักษณ์และสร้างความประทับใจ
6.ทางเลือกที่สามารถมีการเคลื่อนย้ายตัวได้ระหว่างการท่องเที่ยวจะส่งผลให้มีการเช่ารถยนต์เพิ่มมากขึ้น
7.ภูมิภาคที่เสนอแนวทางการท่องเที่ยวที่หลากหลายแต่สมบูรณ์จะทำให้มีความต้องการมีมากยิ่งขึ้นและเรียกร้องให้มีการจัดการสถานที่ท่องเที่ยวที่ดียื่งขึ้น

ประเทศญี่ปุ่น ต้นกำเนิดดอกซากุระ ขึ้นชื่อว่ามีสถานที่ท่องเที่ยวที่น่าสนใจอยู่หลากหลาย มีวัฒนธรรมที่เก่าแก่ มีเทคโนโลยีใหม่ๆ มีธรรมชาติที่สวยงาม นักท่องเที่ยวที่มาเยือนต่างชื่นชอบ และไม่มีวันลืม ด้วยสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงาม และวัฒนธรรมการกินที่มีความหลากหลาย จึงเป็นเสน่ห์ที่น่าจดจำอย่างหนึ่งของประเทศญี่ปุ่น และเป็นความใฝ่ฝันของนักท่องเที่ยวอีกหลายคนที่จะต้องมาเที่ยวให้ได้สักครั้ง

แต่เมื่อ 2 ปีที่ผ่านมานี้ได้เกิดเหตุแผ่นดินไหวนอกชายฝั่งแปซิฟิกโทโฮะกุ เมื่อวันที่ 11 มีนาคม 2554 ที่ผ่านมา นับเป็นเหตุการณ์แผ่นดินไหวที่รุนแรงที่สุดในประวัติศาสตร์ญี่ปุ่นที่ได้มีการบันทึกไว้ ก่อให้เกิดคลื่นสึนามิพัดเข้าทำลายชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน และทำให้สถานที่ท่องเที่ยวในญี่ปุ่นเสียหายไปไม่น้อย ส่งผลให้รัฐบาลญี่ปุ่นต้องประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน นับว่าเป็นเหตุการณ์ร้ายแรงที่ส่งผลกระทบต่ออุตสาหกรรมท่องเที่ยวภายในประเทศอย่างมาก ทำให้นักท่องเที่ยวเกิดความหวาดกลัว ต่างยกเลิกหรือเลื่อนการเดินทางเข้าประเทศญี่ปุ่น ด้วยเหตุนี้เองทำให้รัฐบาลญี่ปุ่นจึงต้องใช้กลยุทธ์การพัฒนาธุรกิจเข้าฟื้นฟูตลาดการท่องเที่ยวอย่างเร่งด่วน โดยต้องอาศัยความร่วมมือใหม่ขององค์กรต่างๆ เพื่อเรียกคืนความเชื่อมั่น และจูงใจให้นักท่องเที่ยวอยากกลับมาเที่ยวประเทศญี่ปุ่น ไม่ว่าจะเป็นส่งข้อมูลเกี่ยวกับพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบจากเหตุการณ์ภัยพิบัติให้กับนักท่องเที่ยวต่างชาติ จัดกิจกรรมประชาสัมพันธ์โดยตรงกับนักท่องเที่ยวทั่วไปในตลาดหลัก เร่งฟื้นฟูพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ อำนวยความสะดวกในการเดินทางให้แก่นักท่องเที่ยว เพื่อสร้างความไว้วางใจและเชื่อมั่น

ด้วยความร่วมมือขององค์กรภาคต่างๆภายในประเทศ และนอกประเทศ รวมทั้งบุคลากรภายในประเทศที่มีความสามารถมากมาย อีกทั้งคนในประเทศเองถูกปลูกฝังให้เป็นประชาชนผู้รักชาติอันดับต้นๆของโลก ซึ่งทำให้การฟื้นฟูส่วนต่างๆที่เสียหาย อาทิเช่น อาคาร บ้านเรือน เศรษฐกิจ ฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว รวมถึงการท่องเที่ยวเองที่ชาวญี่ปุ่นยกเลิกวีซ่าสำหรับคนไทยทำให้คนไทยเข้ามาเที่ยวเพิ่มมากขึ้นอีกด้วย ทั้งนี้ด้วยความร่วมมือมากมายทำให้พื้นที่ที่ได้รับความเสียหายกลับมามีสภาพคงเดิมได้อย่างรวดเร็ว ช่วยดึงดูดนักท่องเที่ยวได้อีกครั้ง เพราะจากการประชาสัมพันธ์ที่น่าเชื่อถือ ทำให้นักท่องเที่ยวเกิดความเชื่อมั่นในความปลอดภัย